Strona główna | Mapa serwisu | English version
NIEOFICJALNA STRONA MIEJSCOWOŚCI RYCZYWÓŁ                                                      
www.ryczywol.prv.pl 
Historia
STRONA GŁÓWNA > Historia
RYCZYWÓŁ

Na prawym brzegu Radomki, tuż przy ujściu do Wisły, ulokowana jest wieś Ryczywol pochodzi z czasów piastowskich. Już za czasów Kazimierza Wielkiego należała do dóbr królewskich.

Parafia ryczywolska sięga XIII wieku, filialny kościół podlegał parafii Świerże, samodzielna parafia była od 1390 roku. Ryczywół posiadał wówczas drewniany kościół p.w.św.Katarzyny.

Lokacja miała miejsce w drugiej polowie XIV wieku. W 1388 roku Władysław Jagiełło nadał osadzie, między innymi, przywilej na handel z Podlasiem. Nazwa (Ricziwol 1369) ma charakter żartobliwy. Określała miejsce, w którym słychać ryczenie wołów. Prawdopodobnie pochodzi od słów „ryczeć” i „wół” i związana jest ze szlakiem, którym przeganiano bydło z Rusi na Śląsk. Przez Ryczywół szedł trakt na Litwę zaś z Warszawy do Lublina i Lwowa. W 1393 roku królowa Jadwiga podczas pobytu w Jedlni oddała w zastaw Ryczywół wraz z wsiami Wilczkowice, Proboszczowice, Pławno i Długą Wolę za 500 grzywien pruskich Andrzejowi Ciołkowi z Ostrołęki nad Pilicą, wojewodzie mazowieckiemu i jego prawnym spadkobiercom, do czasu spłacenia długu.

W roku 1409 Ryczywół otrzymał prawa miejskie. Miasto otrzymało prawo magdeburskie, a z nim zezwolenie na wykarczowanie lasów do rzeki Radomierzy (Radomki) do drogi prowadzącej z Wilczkowic do młyna „Przyróż”. Król zezwolił również na wolny wyrąb drzewa na opał i budowy, wolne łowienie ryb za drobną opłatą. Nadał miastu również wsie Wolę Chotkowską, Wilczkowice i Kraski. W 1413 roku polecił celnikom, aby od mieszczany ryczywolskich pobierali także myto, jakie płacili radomienie, a pieniądze zaoszczędzone w ten sposób przeznaczyli na użytek miasta, zapomogi dla biednych ludzi i ich utrzymanie. (Od 1407 roku Ryczywół był siedzibą starostwa niegrodowego). Starostą był tu m. i n. Andrzej Gostomski (1508-88), autor pierwszego w Polsce dzieła o rolnictwie. Od panowanie Władysława Jagiełły znajdował się tu most na Radomce i komora celna, a jeszcze w XVIII wieku stał nad rzeką dwór starosty, otoczony fosą.

W latach 1655-56 Ryczywół został ograbiony przez Szwedów,  zniszczyli też kościół, odbudowany potem ze środków rządowych. W 1673 roku we wrześniu do wojsk pod Lwowem podążał przez Ryczywół król Michał Korybut Wiśnieowiecki, widząc zniszczenie i ubóstwo miasteczka wydał w Ryczywole uniwersał ochronny od ciężarów wojskowych, w dwa miesiące później zmarł 10 listopada w 1673 roku. W 1681 roku uniwersał ten potwierdził Jan III Sobieski który w 1677 roku pozwolił żydom na wybudowane bóżnicy i kupno placów pod 20 domów. Zezwolił też na handel mięsem z uboju , miodem i gorzałkom oraz pozwolił trudnić się rzemiosłem. Rozwijało się osadnictwo żydowskie.

W 1698 roku już za panowania Augusta II Mocnego, przywilej uwalnia bóżnicę, szpital, dom rabina i szkołę od podatków. W XVIII wieku zbierał się tu wielokrotnie sejm żydów polskich. Ryczywół był wówczas ośrodkiem chasydyzmu w centralnej polsce, gdy działał tu Samuel Horowidz (1726-78). Upadek miasta rozpoczą się w 1765 roki i chociaż Stanisław August

Poniatowski dał miastu przywilej sześciu jarmarków, nie miało to już większego znaczenia. Dowodem tego było to, że w 1775 roku w Ryczywole nie było już rybaków, rzeźników i prasołów (handlarzy solą).

W roku 1782 proboszcz parafii Dominik Kurowski  postawił kościół murowany, którego historia była bardzo krótka. Nowy kościół postawiony w „starym” Ryczywole, z powodu częstych wylewów Wisły stał się niedostępny. Zniszczony Ryczywół przez Szwedów podczas potopu, później przez liczne powodzie i epidemie, zagrożony przez zbliżającą się Wisłę, został przeniesiony na nowe, wyższe i oddalone o 1,5 kilometra miejsce i został odbudowany według planu architekta T. Wierneka z 1813 roku.

Kościół w starym Ryczywole został rozebrany, a cegłę sprzedano do Warszawy (z cegły tej wybudowano dom na pradze). W nowym Ryczywole w 1815 roku proboszcz wystawil kaplicę drewnianą, oszalowaną deskami.

W 1820 roku miasto składało się z 71 domów drewnianych, 826 mieszkańców w tym 338 żydów. Kaplica przetrwała 60 lat, parafianie zachęceni przez proboszcza Wrońskiego, w 1874 roku postanowili wybudować nowy kościół. Kamień węgielny pod nowy kościół położono 13 września 1875 roku, budowę rozpoczęto w 1876 roku a ukończono w 1884 roku (prace prze budowie były przerwane z powodu braku funduszy w latach 1878-79).

Od 1838 roku  miasto stanowiło siedzibę majoratu, utworzonego z okolicznych dóbr, które otrzymał od cara zasłużony w tłumieniu powstania listopadowego płk. Selwan (założył pobliską Selwanówkę).

W 1867 roku Ryczywół utracił prawa miejskie. W 1913 roku wydano opracowanie historyczne dotyczące wsi. Miejscowość została doszczętnie zniszczona w czasie walk o przyczółek Warecko-Magnuszewski w sierpniu 1944 roku.

Po drugiej wojnie światowej rozpoczęto jej odbudowę, w roku 1957 roku zaczęto budować drogę do Warszawy. W 1958 roku budowano drogę przez Magnuszew do Wilczkowic, natomiast droga do Głowaczowa była nadal drogą gruntową. W 1958 roku szkoła w Ryczywole mieściła się w baraku postawionym w 1946 roku. Sześcioklasowa szkoła posiadała trzy oddziały w dwóch salach, dwóch nauczycieli, 50 uczniów z Ryczywołu, Michałówki i Wilczkowic Górnych. Wieś posiadała już urząd telekomunikacyjny, bibliotekę gromadzką, remizę OSP, gospodę i sklep spożywczy. W tym czasie w Ryczywole było 75 domów (5 murowanych i 70 drewnianych), w których mieszkało 316 osób z czego 161 kobiet. Drogę do Kozienic (stary trakt z Warszawy do Puław) utwardzono kamieniem dopiero około roku 1960.

Obecna wieś rozłożona jest wokół dużego rynku. Murowany kościół wzniesiono w miejscu drewnianej kaplicy z 1815 roku, zniszczony on był w 1944 roku. Odbudowany w roku 1956 z zachowaniem stylu renesansowego. Rokokowa rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego pochodzi z XVIII wieku, dzwonnica wolnostojąca z 1884 roku, a w niej dzwon z 1644 roku. Na południe od wsi są duże szklarnie kombinatu ogrodniczego Ryczywół, ogrzewane wodą pochodzącą z elektrowni „Kozienice” S.A.

 
 

www.ryczywol.prv.pl Wszelkie prawa zastrzeżone